Jak zapewnić sobie dostęp z nieruchomości do drogi publicznej? Garść informacji o służebności drogi koniecznej
Każda nieruchomość, czy to dom czy też działka, musi posiadać dostęp do drogi publicznej, gdyż każdy właściciel musi mieć możliwość odpowiedniego dojazdu do swojej nieruchomości. Jeśli jednak położenie nieruchomości sprawia, że bezpośredni dojazd do niej nie jest możliwy bądź jest mocno utrudniony, możemy – jako właściciele – zażądać od naszych sąsiadów ustanowienia służebności drogi koniecznej.
Jak to wygląda w praktyce?
Jeśli trafiliśmy na sąsiadów, którzy zgadzają się na to, by przez ich działki przebiegała taka droga, służebność ustanowić możemy w formie aktu notarialnego. Niestety, często zdarza się, że w trakcie wytyczania drogi koniecznej pojawiają się problemy – wtedy nieuniknione jest złożenie odpowiedniego wniosku do sądu.
Jak wygląda wniosek o ustanowienie służebności drogi koniecznej?
Przede wszystkim taki wniosek musi być prawidłowo sformułowany – muszą zostać wskazani wszyscy uczestnicy sprawy, do tego również niezbędne będzie przedłożenie wszystkich dokumentów i złożenie właściwych wniosków dowodowych. W toku sprawy przeprowadzone zostaną dowody z opinii biegłych (geodety oraz rzeczoznawcy) i na ich podstawie zostanie wydane postanowienie w sprawie. Może się zdarzyć tak, że pojawi się więcej wariantów przebiegu drogi koniecznej, co wymagać będzie dostosowania argumentacji do konkretnego stanu sprawy.
Czy za służebność drogi koniecznej należy się wynagrodzenie?
Należy pamiętać, że ustanowienie służebności następuje za wynagrodzeniem. Wynagrodzenie może być ustalone w postaci świadczeń okresowych lub w postaci jednorazowej zapłaty. Najczęściej jednak wynagrodzenie za służebność jest jednorazowe. Jeżeli strony nie dojdą do porozumienia co do jego wysokości, określane ono zostanie przez biegłego rzeczoznawcę.
Kiedy można starać się o nieodpłatną służebność drogi koniecznej?
Istnieje również możliwość zasiedzenia służebności, co daje możliwość nabycia służebności nieodpłatnie. W tym celu niezbędne będzie jednak wykazanie, że korzystamy z przejazdu przez co najmniej 30 lat (w sytuacji, gdy byliśmy świadomi, że korzystamy z cudzego gruntu, by dotrzeć do swojej nieruchomości) lub 20 lat, gdy byliśmy przekonani, że grunt ten należy do nas. Do zasiedzenia niezbędne jest również, aby droga była trwale i widocznie urządzona, np. była utwardzona.
Z jakimi kosztami powinniśmy się liczyć?
Opłata sądowa, zarówno od wniosku o ustanowienie służebności, jak i o jej zasiedzenie, wynosi 200 zł. Do kosztów postępowania dojdą koszty opinii biegłego geodety, który sporządzi dokumentacje pozwalająca na wpis służebności do księgi wieczystej oraz koszty biegłego rzeczoznawcy, który dokona wyceny odszkodowania za służebność. Stawki te zależą od indywidualnych ustaleń między wnioskującymi a biegłymi.
Sprawy związane ze służebnościami bywają bardzo skomplikowane i wymagają fachowej wiedzy, która pozwoli na właściwe poprowadzenie postępowania. Niezależnie od tego, czy jesteś właścicielem nieruchomości, która nie ma dostępu do drogi publicznej, czy też właścicielem nieruchomości, przez którą przebiegać ma potencjalny szlak – warto skorzystać z pomocy profesjonalistów.
